کوچکترین واحد حیاتی پیکره هر موجود زنده را سلول می گوییم. می توان گفت چنانچه بدن موجودات را به یک ساختمان تشبیه کنیم سلولها به تعبیری آجرهای تشکیل دهنده بنا هستند.

اندازه بدن یک موجودزنده به تعداد سلولهای آن بستگی دارد نه به اندازه ی آن. در بدن موجودات ساده فقط یک سلول وجود دارد. مانند باکتری. ولی در بدن موجودات پیچیده تر هزاران و میلیونها و میلیاردها سلول وجود دارد. مثلاً در بدن شما حدود 50 هزار میلیارد سلول یافت می شود.

هر سلول از اجزای مختلفی تشکیل شده است که به طور عمده شامل، غشای سیتوپلاسمی (پوشش دور سلول) و سیتوپلاسم (ماده پرکننده بین هسته و غشاء) و هسته هستند.

برای دیدن سلول ها به دلیل کوچک بودن آن، باید از وسیله ای به نام میکروسکوپ استفاده کنیم. با میکروسکوپ می توان همه چیز را بیشتر از  1000 برابر بزرگ تر کرد.برای مشاهده بهتر سلول ها زیر میکروسکوپ آن ها را رنگ می کنیم. رنگ ها به ترکیبات اصلی سلول می چسبند و آن ها را واضح تر نشان می دهند.

غشای سیتوپلاسمی چیست؟

این غشاء لایه ی بسیار نازک و قابل انعطاف است که اطراف سلول را فرا می گیرد. علی رغم این که بسیار نازک است مانع خروج محتویات سلول و مخلوط شدن آن با مواد اطراف می شود. این غشا دارای خاصیت نفوذ پذیری انتخابی است. یعنی فقط به مواد مورد نیاز سلول اجازه ورود می دهد و مواد زائد و ترشحات را از سلول خارج می کند.

سیتوپلاسم چیست؟

سیتوپلاسم شبیه مایع غلیظی است که حاوی مواد مختلف از جمله آنزیم هاست.بیشتر سیتوپلاسم را آب فراگرفته است.

آنزیمها از جنس پروتئین  بوده و در خود سلول ساخته می شوند و وظیفه آن ها اداره کردن تغییرات شیمیایی داخل سلول است. در واقع شبیه یک کاتالیزور عمل می کنند. یعنی انجام یک واکنش شیمیایی را تسریع می کنند. بدون آن که خود در آن شرکت کنند: بنابر این مصرف نمی شوند.

بسیاری از فعالیتهای درون سلول مثل تغذیه و تنفس در سیتوپلاسم انجام می شود. لذا می توانند بارها و بارها مورد استفاده قرار گیرند.علاوه بر آنزیم ها در سیتوپلاسم تعدادی اجزای بسیار کوچک وجود دارند که در ساختن سیتوپلاسم نو و همچنین موادی که در خارج از سلول باید مصرف شوند و یا در تجزیه مواد برای تولید انرژی نقش دارند.

به گزارش شهر علم : ضمناً دانه های نشاسته یا قطرک های چربی که در واقع غذاهای ذخیره ای تلقی می شوند نیز ممکن است در سیتوپلاسم یافت شوند.و در نهایت هسته سلول ها درون سیتوپلاسم جادارد.

هسته چیست؟

هسته بزرگ ترین و مهم ترین اندامک درون سلول است.هسته هر سلول در واقع نقش مدیریت تغییرات شیمیایی که درون سیتوپلاسم رخ می دهد را برعهده دارد.هر سلول دارای یک هسته است که معمولاً کروی بوده و همانطور که ذکر شده بوسیله سیتوپلاسم احاطه شده است. (قسمت صورتی رنگ)

از دیگر وظایف هسته کنترل تقسیم سلولی است. سلول ها در شکل ها و اندازه های متفاوتی وجود دارند. مثلاً سلول های ماهیچه ای و سلول های عصبی که ممکن است بسیار دراز باشند.

منبع : سایت آموزشی پارسا