پنبه یک ماده ی طبیعی است که پایه و مبنای آن از گیاهان به دست می آید  . ما معمولا پنبه را وقتی می بینیم که به لباس تبدیل شده است. اما پنبه ، روی بوته ی پنبه ، شبیه موی سفید پف کرده به نظر می رسد.

ما از پنبه ، پارچه ها و لباس نخی تهیه می کنیم. همه ی چیزهایی که در این تصویر می بینید. از پنبه تهیه شده اند.الیاف یا رشته های پنبه از دانه های بوته ی پنبه رشد می کنند .

کوتاه ترین الیاف در حدود 2 سانتی متر طول دارند و بلندترین آنها در حدود 6 سانتی متر هستند . الیاف پنبه ، در زیر میکروسکوپ چنین دیده می شوند .

درباره کاشت پنبه باید بدانید که بوته ی پنبه فقط در مناطقی رشد می کند که سرتاسر سال ، آب و هوای گرم و آفتابی داشته باشند . پس از اینکه گل ها شکوفه کردند و مردند ، الیاف پنبه رشد می کنند .

جمع آوری الیاف پنبه از بوته های پنبه ، برداشت محصول نامیده می شود . ماشین های پنبه چینی ، در مزرعه ی پنبه حرکت می کنند و الیاف بوته ها را بیرون می کشند .

ویژگی های الیاف پنبه

الیاف پنبه ، نازک تر از موهای سر ولی تا حدودی محکم هستند . از الیاف پنبه ، نخ درست می کنند . الیاف پنبه به رنگ سفید یا خاکستری روشن هستند .

آب به آسانی به داخل پنبه نفوذ می کند . اما وقتی الیاف پنبه ، مرطوب می شوند ، باز هم محکم هستند . تغییر دادن رنگ الیاف پنبه به وسیله ی رنگ های شیمیایی ، آسان است .

عمل آوردن پنبه

الیاف پنبه را که به وسیله ی ماشین های پنبه چینی ، جمع آوری شده اند ، به کارخانه می برند تا عمل بیاورند . در الیاف برداشت شده ، شاخه های کوچک ، دانه های بوته ی پنبه و ذرات گردو خاک وجود دارد . ماشین های پنبه پاک کنی ، الیاف پنبه را از دانه ها جدا می کنند . سپس الیاف را گردآوری و بسته بندی می کنند. 

نخ ریسی

بیشتر پنبه به نخ پنبه ای تبدیل می شود . پنبه در بسته های بزرگی که ((عدل)) نام دارند ، به کارخانه ی نخ ریسی برده می شود . در کارخانه ، این بسته ها را باز می کنند و الیاف پنبه را شانه می زنند تا بتوانند آنها را دسته بندی کنند .

در ادامه ، الیاف پنبه در اثر پیچاندن و تاباندن ، به رشته های بلند و باریک نخ تبدیل می شوند . تین کار ، نخ ریسی (ریسندگی) نام دارد .

بافندگی و بافتن

نخ پنبه ای به وسیله ی بافندگی یا بافتن به پارچه یا بافته های پنبه ای تبدیل می شود . بافندگی به کمک ماشین پارچه بافی (دستگاه جولایی) انجام می گیرد . ماشین پارچه بافی با به نخ کشیدن رشته های نخ در بالا و پایین یکدیگر ، پارچه می کند . ماشین بافندگی با وصل کردن حلقه های کوچک نخ ، بافته ی پنبه ای تولید می کند .

لباس های پنبه ای

در دنیا و همچنین در کشور ما از پارچه ی پنبه ای ، لباس های گوناگونی درست می کنند : پیراهن ، بلوز و شلوار . تکه های پارچه به وسیله ی نخ پنبه ای به یکدیگر دوخته می شوند .

پنبه ، ماده ی مناسبی برای لباس های تابستانی است . پارچه ی پنبه ای ، سبک و خنک است ، ولی می توان از آن ، لباس های سفت و محکمی مثل شلوار جین هم تهیه کرد .

پنبه ی تصفیه شده و کاغذ

تمام پنبه های کشت شده به الیاف تبدیل نمی شود . مقداری از پنبه به صورت پنبه ی تصفیه شده در کمک های اولیه به کار می رود.

کاغذ از مخلوط الیاف چوب ، آب و چسب تهیه می شود . اگر الیاف پنبه با الیاف چوب ، مخلوط شوند ، کاغذ ظریف ، ولی محکمی به دست می آید .

استفاده های دیگر از پنبه

فقط الیاف به دست آمده از بوته ی پنبه برای تولید نخ و پارچه به کار می روند . با فشردن قسمت های داخلی دانه های پنبه ، روغن پنبه دانه به دست می آید . آنچه باقی می ماند ، خوراک خوبی برای گاو و گوسفند است .

بعضی از الیاف پنبه ، برای تولید نخ ، خیلی کوتاه هستند . از این الیاف ، در بالشتک های مبلمان خانه و صندلی اتومبیل استفاده می شود .

تاریخچه پنبه

آیا می دانید پنبه از کجا به ایران آمده و تاریخچه تولید و کشت آن از کجا شروع شده و به کجاها گسترش یافته است؟

پنبه مهمترین گیاه لیفی است. در کتب گیاه شناسی و کشاورزی به کشت این گیاه در هندوستان اشاره شده است. تحقیقات نشان می دهد که حدود 1500 سال قبل از میلاد در این کشور گیاهی کشت می شده که محصول آن مانند پشم سفید و کیفیت آن به مراتب بهتر از پشم گوسفند بوده است.

عده ای از گیاه شناسان اصل این گیاه را از آفریقا و برخی نیز از هند و چین دانسته و معتقدند که این گیاه از طریق آفریقا به هندوستان و سپس به چین برده شد. قدیمی ترین نمونه پارچه های پنبه ای در دره Mohenjo daro، واقع در دره رود سند پاکستان غربی بدست آمده که آنرا مربوط به 3000 سال قبل از میلاد می دانند.

این محصول توسط اعراب به اروپا برده شده است. احتمالا اولین کشور اروپایی که زراعت آن را شروع کرده اسپانیا می باشد، زیرا نام فعلی آن در این کشور با نام عربی آن مطابقت کامل دارد و از طریق اسپانیا به مکزیک برده شده است.

منبع : سایت زنگ مدرسه